Ảnh tư liệu.
Bác Hồ đi công tác tại chiến khu Việt Bắc, một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời Người. Mặc dù đã có nhiều tác động tích cực đến cuộc sống và nhân cách của con người hiện nay, nhưng tác động đó vẫn chưa được hiểu rõ. Muốn học từ gương sống của Người, không thể chỉ là phát động đại trà mà phải là công việc của mỗi người. Chúng ta phải tự tìm hiểu những gì mình có thể học hỏi từ Bác Hồ. Học cách suy nghĩ về cuộc sống, cách đối mặt với hiện thực mà mình đang sống.
Một việc mà ai cũng nên làm là suy ngẫm về tình cảm, ý niệm và hành vi của Bác trước mỗi sự kiện. Sách báo và các chuyên gia đã cung cấp nhiều thông tin về Bác Hồ để chúng ta hiểu rõ hơn về Người. Nhưng mỗi người đều có một cách nhìn và đánh giá riêng về con người. Chúng ta phải tự tìm hiểu và tìm ra những điều mình cảm thấy đặc biệt. May mắn là người Việt Nam có thể đọc “Nhật ký trong tù”, tập ký ghi trong 13 tháng của Bác Hồ, từ ngày 29/8/1942 đến ngày 10/9/1943. Đây là một cơ hội thuận lợi để mỗi người dân có thể nghe trực tiếp tâm sự hàng ngày của lãnh tụ.
Bạn đang xem: Đặc “Nhất ký trong tù”, cùng học cách vượt khó của Bác Hồ#
Các chính khách, đặc biệt là những người ở vị trí như Bác Hồ, hiếm khi cho ai đó đọc nhật ký của mình. Họ viết văn bản gọi là hồi ký, công bố hồi ký. Hồi ký là kỷ niệm được viết ra, do đó có thể lựa chọn và sàng lọc sự kiện. Trong khi nhật ký là ghi chính xác, trung thực về những việc hàng ngày. Người thông thường cũng hiếm khi tự công bố nhật ký của mình. Chia sẻ những chuyện riêng tư ra công chúng có thể gây phiền nhiễu. Ngay cả Viện Văn học cũng đã được phép dịch và công bố cuốn nhật ký bằng thơ này của Bác, nhưng trong lần đầu tiên, họ đã giấu một số bài, có lẽ là vì những lý do chính trị và cũng có thể là vì những chuyện quá riêng tư.
Ban đầu, Bác Hồ không có ý định viết thơ. Tập “Nhật ký trong tù” ra đời như một sự bất đắc dĩ. Ngâm thơ không phải lúc nào cũng là ý muốn của Người. Nhưng trong ngục tối tăm và cô đơn, một mình một bóng, không thể nói chuyện với ai, không có gì để làm, Bác đã ngâm thơ. Bài thơ trong tập này chứa đựng một tâm hồn lớn. Học cách sống của Hồ Chí Minh là một thách thức khó khăn vì vị trí và tình huống đặc biệt của Người khác biệt rất nhiều so với chúng ta. Nhưng khi còn ở trong nhà tù, như trong tập Nhật ký này, Bác Hồ cũng gặp nhiều khó khăn như chúng ta. Tuy nhiên, cách Người đối mặt với hiện thực sẽ cung cấp nhiều gợi ý về cách sống của chúng ta. Tôi tin rằng mỗi người dân khi đọc tập nhật ký này đều tìm thấy ít nhất một số nguyên tắc về cách xử thế của Bác mà mình có thể học.
Xem thêm : Chó Có Chữa Bao Lâu Thì Đẻ? Chăm Sóc Chó Mang Bầu Thế Nào?
“Nhật ký trong tù” cung cấp nhiều chi tiết cuộc sống để chúng ta có thể tìm hiểu cách suy nghĩ và hành động để vượt qua những tình thế khó khăn trong cuộc sống hàng ngày. Trong cuộc sống, chúng ta thường bị nhiều yếu tố chi phối như sức khỏe, thời gian, tiền bạc, tham vọng, nỗi đau… Tất cả đều có thể làm mất đi sự tự do của chúng ta. Chúng ta phải vượt qua những điều đó. Vượt qua bằng tinh thần mạnh mẽ, tài năng và ý chí. Trong cuộc sống hàng ngày, cũng như trong tập nhật ký thơ này và trong những tình huống lịch sử có dấu ấn trong thơ của Bác qua hai cuộc kháng chiến, chúng ta luôn thấy Bác Hồ có tư thế chủ động, không để những khó khăn kiềm chế. Dù khó khăn đến mức nào, Bác Hồ luôn tìm ra giải pháp hữu ích nhất, thiết thực nhất và luôn khả thi, nghĩa là chúng ta cũng có thể học và áp dụng.
Ví dụ đầu tiên là lý do xuất hiện tập thơ này… Trong cuốn hồi ký “Vừa đi đường vừa kể chuyện”, Bác Hồ nói về tập thơ này: “Mười mấy tháng bị nhốt trong cái phòng u ám và quạnh hiu, một mình một bóng, không được nói chuyện với ai, không có việc gì làm. Muốn du lịch thì chỉ đi năm bước dọc và bốn bước ngang. Để giải trí, tôi đã viết lại sinh hoạt của người trong nhà tù, chỉ để thư giãn, phải thơ phú gì đâu”. Như vậy, viết nhật ký trong tù, theo Bác Hồ, chỉ là một cách “giải trí”, Người không xem đó là văn chương. Tuy nhiên, trong tập Nhật ký gọi là “nghêu ngao ghi lại” này, chúng ta thấy tác phẩm vẫn chứa đựng tinh thần thơ, tài năng sống và một lý luận hệ thống về chức năng thơ. Điều này chứng tỏ tác giả có ý thức sáng tạo văn chương. Tập thơ này cho thấy cách Bác Hồ tận dụng thời gian. Ngay cả trong nhà tù, thời gian bị tước đoạt, Người vẫn tìm cách viết thơ. Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, dù bận rộn với công việc quân sự, Bác Hồ vẫn không quên thơ: “Trăng vào cửa sổ đòi thơ / Việc quân đang bận xin chờ hôm sau”. Thật không dễ để Người có thời gian để làm thơ trong nhà tù. Tuy nhiên, thực chất việc tận dụng thời gian này là nghệ thuật sống.
Một ví dụ khác trong bài “Mới đến nhà lao Thiên Bảo”:
“Năm mươi ba cây số một ngày
Mũ áo dầm mưa, rách hết giày
Lại khổ thâu đêm không chỗ ngủ
Ngồi trên hố xí đợi ngày mai.”
Chúng ta thấy cách Bác Hồ đối mặt với một không gian hạn chế. Bài thơ này không hấp dẫn chúng ta bằng ngôn từ hay hình ảnh đẹp mắt, mà chủ yếu là thông qua ý nghĩ và hành động của tác giả. Ba câu đầu tiên chỉ kể về sự việc, giống như một bài báo. Thông tin cụ thể (53km, mưa ướt hết áo quần, đường xa rách đôi giày) nhưng không có nhiều cảm xúc. Chỉ đến câu cuối cùng, chúng ta gặp lại thơ, bằng cách viết chữ Hán: “Xí khanh thượng tọa đãi triêu lai”. Thơ có đặc điểm là sự đa nghĩa. “Đãi triêu lai” có nghĩa là đợi bình minh đến. Bản dịch tiếng Việt được dùng là “đợi ngày mai”. Ngày mai có ba ý nghĩa: Nghĩa đen là đợi qua đêm, đêm không có chỗ nằm trong nhà giam vì đã đến muộn. Nghĩa bóng thứ nhất là ngày ra tù. Nghĩa bóng thứ hai là ngày cách mạng thành công, đất nước độc lập. Nghĩa là trong đêm đó, trong môi trường đó, Bác Hồ vẫn suy nghĩ về con đường đi, bước chân cho cách mạng, cho ngày mai của cả dân tộc… Nhưng điều chúng ta cần suy ngẫm ở đây là mối quan hệ giữa vị trí người tù và mục tiêu mà họ hướng đến. Điều Bác Hồ quan tâm không phải là nơi ngồi của Người mà là điểm đến Người đặt tâm trí. Tôi tin rằng nhờ “thủ pháp” quên chỗ ngồi đó mà đêm đó, Bác Hồ không bị mùi “xí khanh” của nhà tù ảnh hưởng. Bài học này chắc ai cũng có thể học được vì ai mà không đôi khi bị đặt vào chỗ không xứng đáng với tri thức của mình. Hãy học Bác để quên chỗ ngồi và tìm chỗ đặt trí.
Xem thêm : Đai Cột Sống Lưng: Giải pháp an toàn và hiệu quả cho các vấn đề về đau lưng
“Nhật ký trong tù” cung cấp nhiều chi tiết cuộc sống để chúng ta có thể tìm hiểu cách suy nghĩ và hành động để vượt qua những tình huống khó khăn trong cuộc sống hàng ngày. Đó cũng là chủ đề chung của tập thơ và tác giả đã đề cập đến ở trang đầu:
“Thân thể ở trong lao
Tinh thần ở ngoài lao”
Trong cuộc sống, chúng ta thường bị nhiều yếu tố chi phối. Sức khỏe, thời gian, tiền bạc, tham vọng, nỗi đau… Tất cả đều có thể làm mất đi tự do của chúng ta. Chúng ta phải vượt qua những điều đó. Vượt qua bằng tinh thần mạnh mẽ, tài năng và ý chí. Trong cuộc sống hàng ngày, cũng như trong tập nhật ký thơ này và trong những tình huống lịch sử có dấu ấn trong thơ của Bác qua hai cuộc kháng chiến, chúng ta luôn thấy Bác Hồ có tư thế chủ động, không để những khó khăn kiềm chế. Dù khó khăn đến đâu, Bác Hồ luôn tìm ra giải pháp hữu ích nhất, thiết thực nhất và luôn khả thi, nghĩa là chúng ta cũng có thể học và áp dụng.
Vũ Quần Phương
Nguồn: https://readyq.vn
Danh mục: Dinh dưỡng
