Quả trám đen: Tìm hiểu về quả trám đen và công dụng của nó

Trong thời gian dài, cây trám đã được khai thác để lấy gỗ, thực phẩm, tinh dầu và thậm chí làm thuốc. Hiện nay, cây trám được trồng ở nhiều địa phương và được xem là một loại cây có giá trị kinh tế cao. Mùa thu hoạch quả trám thường diễn ra từ tháng 10 đến tháng 12 hàng năm. Quả trám bao gồm hai loại: trám trắng và trám đen. Vậy trám đen khác trám trắng như thế nào và có tác dụng gì?

Quả trám đen là gì? Phân biệt trám đen và trám trắng

Cây trám là một loại cây thân gỗ lớn và phổ biến ở nước ta. Cây trám có thân tròn, lá xanh quanh năm và tán rộng. Ở Việt Nam, có hai loại trám: trám trắng (Canarium album) và trám đen (Canarium tramdeum). Hai loại trám này có hình dáng giống quả oliu và có nhiều tên gọi khác nhau. Quả trám trắng còn được gọi là cà ná, cảm lãm, thanh quả, mác cơm, gián quả, bạch lãm,… Trám đen thì có tên gọi là ô lãm, trám chim, mộc uy tử, hắc lãm,… Bạn có thể nhận biết hai loại trám này dựa vào màu sắc. Trám trắng có màu xanh khi non và lúc chín ngả hơi vàng. Trám đen có màu tím than khi non và khi chín bên ngoài quả được bao phủ bởi lớp phấn trắng.

Quả trám đen dưới góc nhìn Y học cổ truyền và Y học hiện đại

Trong quá khứ, cây trám đen phổ biến trong môi trường tự nhiên. Thân cây trám được sử dụng để xây nhà và quả trám được dùng làm thực phẩm và làm thuốc trong y học cổ truyền. Những tác dụng và lợi ích của quả trám đen đã được công nhận cả trong y học cổ truyền lẫn y học hiện đại.

Theo y học cổ truyền, quả trám đen có tính bình, vị chua, hơi ngọt và hơi đắng. Công dụng của quả trám đen trong y học cổ truyền là thanh nhiệt, giải độc, thông họng, lợi phế, sinh tân, chữa khát và chữa nhiều bệnh khác như ho, cảm, kiết lị, ngộ độc,..

Y học hiện đại đã tìm thấy nhiều chất dinh dưỡng trong quả trám đen. Quả trám đen cung cấp chất bột đường, chất béo, chất xơ, các loại vitamin (E, nhóm B, P) và khoáng chất (sắt, phốt pho, kali, canxi, kẽm) cần thiết cho cơ thể. Đặc biệt, quả trám đen không gây hại như những lời đồn thổi trước đây.

Tác dụng trị bệnh của quả trám đen

Trám đen không chỉ được sử dụng làm thực phẩm, mà còn là thành phần quan trọng trong nhiều bài thuốc Đông y. Trám đen có tác dụng hỗ trợ điều trị một số bệnh phổ biến như:

Hỗ trợ điều trị chứng khàn giọng, viêm họng

Bạn có thể sử dụng quả trám đen để chữa trị các chứng khàn giọng và viêm họng mà không cần dùng đến kháng sinh. Hãy ninh 60g quả trám đen với nước đến khi sánh đặc, sau đó thêm 30g đường phèn. Mỗi ngày dùng 9g, chia thành 3 lần uống.

Hỗ trợ trị bệnh viêm phế quản mãn tính

Người bị viêm phế quản mãn tính có thể sử dụng quả trám đen để hỗ trợ điều trị. Hãy cho 6g quả trám đen vào nước sôi và đun trong 5 phút. Tiếp theo, cho thêm 6g trà xanh và đun trong 15 phút. Sau khi nấu xong, chắt lấy nước, để nguội rồi thêm vào 1 thìa mật ong trước khi uống. Uống 3 lần trong ngày.

Trám đen giúp giải rượu, bảo vệ gan

Nếu bạn muốn giải rượu, hãy ăn sống quả trám đen và một ít phèn chua. Bạn cũng có thể dùng 12 quả trám đen và 1,5g phèn chua để nấu nước uống. Lưu ý nấu đến khi có độ sệt như siro. Mỗi lần uống khoảng 2 thìa cà phê để giúp giải rượu, bảo vệ gan và tế bào gan.

Giảm ốm nghén cho thai phụ

Phụ nữ mang bầu thường bị ốm nghén, buồn nôn và nôn khan. Để giảm triệu chứng này, hãy dùng 12g trám đen và 9g vỏ quýt mang hấp cách thủy. Khi chín, bạn có thể dùng cả quả lẫn nước. Quả trám đen cung cấp dinh dưỡng tốt cho thai phụ.

Chữa đau nhức răng, sâu răng

Bạn có thể sử dụng quả trám đen để chữa đau nhức hoặc sâu răng. Hãy nhai cùi của quả trám đen, nghiền thành bột và trộn với một ít xạ hương. Áp dụng hỗn hợp này lên chỗ đau hoặc sâu và triệu chứng sẽ giảm đáng kể.

Chữa bệnh kiết lỵ, đi ngoài ra máu

Để chữa đi ngoài ra máu và kiết lỵ, hãy uống nước quả trám đen sạch. Chia thành 3 lần uống trong ngày và tránh ăn những thức ăn có vị tanh như lòng trắng trứng, hải sản, thủy sản,…

Chữa chướng bụng, đau bụng do cảm phong hàn

Để chữa đau bụng do cảm phong hàn, hãy dùng 60g quả trám tươi đã tách hạt cùng với 10g gừng tươi, 10g tô tử, 15g hành tươi và 1,2 lít nước. Đun sắc thuốc đến khi nước còn nửa lít rồi thêm một chút muối hạt và chắt nước thuốc ra uống khi còn ấm.

Chữa hóc xương cá bằng trám đen

Nếu bị hóc xương cá, hãy nhai cùi của quả trám đen trong miệng và nuốt dần. Thành phần trong quả trám sẽ làm xương cá mềm ra và dễ đi xuống dạ dày. Đây chỉ là cách làm hiệu quả đối với hóc xương nhỏ và xương mềm. Nếu hóc xương lớn và cứng, hãy đến cơ sở y tế để được giúp đỡ.

Trên đây là những thông tin về đặc điểm và công dụng của quả trám đen. Mùa trám thường diễn ra từ tháng 8 đến tháng 12 hàng năm. Nếu bạn yêu thích hương vị đặc trưng của trám, hãy mua loại quả này để chế biến các món ăn ngon cho gia đình. Tuy nhiên, trước khi sử dụng trám đen để chữa bệnh, đừng quên tham khảo ý kiến của bác sĩ.