Bảo quản nông sản là gì?
Bảo quản nông sản là cách giữ cho chất lượng và giá trị dinh dưỡng của sản phẩm bên trong được duy trì sau khi thu hoạch. Môi trường tự nhiên có thể làm hỏng sản phẩm do tác động của nhiệt độ, độ ẩm và không khí không phù hợp.
Bạn đang xem: Các phương pháp bảo quản nông sản
Mỗi loại nông sản có đặc tính sinh học riêng, do đó có những phương pháp bảo quản khác nhau. Các công ty cũng phải điều chỉnh phương pháp bảo quản dựa trên điều kiện khí hậu của địa phương.
Tác dụng bảo quản nông sản
Bảo quản nông sản giúp giảm thiểu mất chất lượng và số lượng sản phẩm. Khi được bảo quản đúng cách, nông sản sẽ không bị hư hỏng, không bị côn trùng, nấm mốc, vi khuẩn xâm nhập và không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường.
Điều này giúp doanh nghiệp tránh mất mát nông sản và mất sản lượng trong quá trình vận chuyển. Đồng thời, đảm bảo chất lượng và giữ nguyên lượng dinh dưỡng cho người tiêu dùng.
Các phương pháp bảo quản nông sản
Thông gió tự nhiên
Để sử dụng phương pháp thông gió tự nhiên, cần đáp ứng 4 điều kiện sau:
- Khí hậu: Trời không mưa, không có sương mù để tránh độ ẩm cao.
- Nhiệt độ: Nhiệt độ trong kho không vượt quá 25 độ C và không thấp hơn 10 độ C. Khi thông gió, không khí nóng từ bên ngoài sẽ vào kho, làm tăng nhiệt độ. Ngược lại, nếu nhiệt độ dưới 10 độ C, hơi lạnh sẽ vào kho và gây ngưng tụ hơi nước.
- Điểm sương: Điểm sương trong kho thấp hơn nhiệt độ bên ngoài để tránh ngưng tụ hơi nước.
- Thời gian thông gió: Thông gió khoảng 8-9 giờ sáng và 17-18 giờ chiều. Mở cửa theo hướng gió thổi, sau đó mở cửa hai bên kho, cuối cùng là mở cửa để không khí thoát ra.
Thông gió tích cực
Phương pháp này sử dụng không khí để bảo quản nông sản và kích thích quá trình chín. Thông gió tích cực giảm nhiệt độ và độ ẩm, thay đổi không khí trong khoảng trống giữa các hạt mà vẫn giữ nguyên chất lượng của sản phẩm.
Để sử dụng phương pháp này, cần sử dụng quạt công suất lớn hoặc máy thổi khí. Tuy nhiên, chỉ sử dụng quạt khi độ ẩm ổn định và không khí ngoài trời thấp.
Phương pháp thông gió tích cực được coi là phương pháp bảo quản nông sản sau thu hoạch tốt nhất, với chi phí bảo quản thấp và được áp dụng rộng rãi.
Bảo quản kín
Xem thêm : Ngũ cốc Hàn Quốc Damtuh: Sự lựa chọn tuyệt vời cho bà bầu và mẹ sau sinh
Phương pháp bảo quản kín giúp sản phẩm không tiếp xúc với không khí, giữ cho sản phẩm an toàn.
Vì không khí chứa oxy, khi sản phẩm tiếp xúc với lượng lớn nông sản sẽ xảy ra phản ứng oxy hóa, gây hư hỏng. Chất hấp thụ oxy thường được loại bỏ khi đóng gói nông sản để hạn chế tác động của vi khuẩn có hại.
Bảo quản ở trạng thái lạnh
Phương pháp bảo quản nông sản ở trạng thái lạnh sử dụng nhiệt độ để ức chế quá trình chín, giúp sản phẩm được bảo quản lâu hơn và hạn chế hư hỏng trong quá trình vận chuyển.
Bảo quản bằng phương pháp lạnh
Phương pháp này duy trì nhiệt độ sản phẩm ở mức cao hơn nhiệt độ đông đặc của nước, thường là từ 0 độ C đến 10 độ C. Bảo quản bằng phương pháp lạnh giữ nguyên hàm lượng dinh dưỡng của thực phẩm vì nước không bị đông cứng.
Để sử dụng phương pháp này, cần giảm độ ẩm của không khí.
Bảo quản bằng phương pháp đông lạnh
Phương pháp bảo quản đông lạnh giữ nhiệt độ sản phẩm từ -10 độ C đến -30 độ C hoặc thấp hơn. Ở nhiệt độ này, vi sinh vật bị tê liệt, không phát triển.
Có 3 loại môi trường làm lạnh:
- Môi trường làm mát bằng khí: Sử dụng khí CO2 hoặc không khí để làm lạnh.
- Môi trường làm mát dạng rắn: Sử dụng hợp chất nước đá + muối + tuyết CO2 ở dạng khô.
- Môi trường làm lạnh lỏng: Sử dụng CaCl2, NaCl, Etylen glycol và Propylene glycol tùy thuộc vào loại sản phẩm.
Phương pháp bảo quản bằng đông lạnh được sử dụng rộng rãi để bảo quản rau củ quả, đặc biệt là cho công nghiệp chế biến và đóng hộp.
Tuy nhiên, phương pháp đông lạnh có nhược điểm là thay đổi một số đặc tính của sản phẩm. Khi rã đông, đá thường chảy nước, mất chất dinh dưỡng và dễ bị xâm nhập.
Bảo quản bằng phương pháp hóa học
Xem thêm : Ý nghĩa tên Khánh An – Tạo nên bình yên và hạnh phúc
Bảo quản bằng phương pháp hóa học sử dụng các loại chất để bảo vệ nông sản ở mức độ nhất định, không gây hại cho con người và có nhiều tác dụng. Phương pháp này rất hiệu quả trong việc bảo quản nông sản, ngăn ngừa sự xâm nhập của mọt, nấm mốc và các loài gặm nhấm.
Các loại hóa chất thường được sử dụng bao gồm: Chloropicrin, dichloroethane, bekaphot, …
Đối với rau quả, ngành công nghiệp thực phẩm thường sử dụng sunfat khan, axit sorbic, axit oxalic, axit benzoic, vv.
Một số hóa chất chống nảy mầm như M-1 (a-naphthyl axetic metyl este), M-2 (anaphthyl esterdimethyl acetic acid), MH (Maleic Acid Hydrazide) được sử dụng rộng rãi trong bảo quản củ khác nhau.
Thuốc diệt nấm như T.M.T.D và thuốc kháng khuẩn được sử dụng để ngăn ngừa sự thối rữa trong quá trình bảo quản rau tươi và rau xanh.
Phương pháp bảo quản trong khí quyển điều chỉnh
Phương pháp lưu trữ bằng khí là cách được sử dụng và áp dụng phổ biến. Sau khi thu hoạch, nông sản tiếp tục trao đổi chất, tùy thuộc vào lượng oxy trong môi trường, mức độ này khác nhau.
Tốc độ hoạt động của vi khuẩn giảm khi có ít oxy. Do đó, bơm một lượng lớn khí trơ như nitơ hoặc CO2 vào môi trường bảo quản sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của sinh vật.
Sử dụng khí CO2 từ tuyết hoặc khí nén đưa vào các cốc bảo quản kín. Mức độ CO2 từ 10% đến 12% là lý tưởng. Nồng độ này làm giảm tốc độ chín của nông sản gấp đôi hoặc ba lần so với bình thường.
Loại khí phổ biến nhất được sử dụng hiện nay là CO2. Nồng độ oxy từ 2% đến 5% là lý tưởng.
Nguồn: https://readyq.vn
Danh mục: Khám phá