Mô tả cây
Cửu lý hương, một cây nhỏ sống dai với nhiều cành, cao khoảng 80cm. Những chiếc lá mọc so le, vò có mùi hắc, phiến lá được xẻ lông chim thành 2-3 lá, mọc ở dưới gốc và ít xẻ hơn ở phía trên. Hoa của cây mọc thành ngù với màu vàng, lá dài và có 4 cánh hoa, 10 nhị. Khi chín, bao phấn tự động áp vào đầu nhụy. Quả của cây có hình dạng khô và có 4-5 đại đính ở phía gốc.
Phân bố, thu hái và chế biến
Cửu lý hương có thể mọc hoang dại và được trồng ở một số vùng nước ta để làm thuốc. Nó cũng mọc ở nhiều nước ôn đới như Pháp, Ý, Bắc Châu Phi. Cây này đã được ghi chính thức dùng làm thuốc trong Dược điển Pháp từ năm 1949. Tuy nhiên, do tính chất gây sẩy thai, nó lại được liệt kê vào bảng A của thuốc độc. Sản phẩm sử dụng cây cửu lý hương khiến con người sẩy thai, và nguyên nhân được cho là do tinh dầu có trong cây.
Bạn đang xem: Cửu lý hương: Kỳ vĩ của cây thảo dược
Thành phần hóa học
Xem thêm : Chế phẩm vi sinh: Tìm hiểu về ứng dụng và lợi ích trong thủy sản
Ngoài một số ancaloit phát hiện trong quả và rễ của cây cửu lý hương, như skimmianin, graveolin, ta còn thấy rutozit, được tách ra từ cây này và tinh dầu có thành phần chủ yếu là metylnoyxeton, kèm theo một số chất khác như metylheptyl, metyloctyxeton. Các hợp chất cumarin như becgapten, xanthotoxin cũng có mặt trong tinh dầu của cây này.
Công dụng và liều dùng
Cửu lý hương đã từ xa xưa được biết đến với tác dụng gây sẩy thai. Ở châu Âu xưa, người ta thường sử dụng cây này để chữa bệnh dại, bán thân bất toại và cả sán giun. Hiện nay, ít có ghi chú về cây trong các dược điển. Tuy vậy, cây cửu lý hương vẫn được sử dụng như một loại thuốc điều kinh với liều 0,05-0,10g/ngày. Tuy nhiên, sử dụng cây này có thể gây rong huyết và viêm ruột. Mặt khác, chất độc trong cây cửu lý hương được xác định là metyloctyxeton.
Năm 1965, cây cửu lý hương được xác định có tác dụng trừ co thắt và có thể được sử dụng dưới dạng thuốc đắp nơi đau nhức. Trên một tài liệu Trung Quốc, cây cũng được ghi nhận với tên khoa học Murraya paniculata (L.) Jack, mặc dù không chính xác. Cửu lý hương có tính vị cay, khí lương, ôn không độc và được cho là có tác dụng giảm đau và tán ứ hoạt huyết. Nó có thể được sử dụng để chữa bị đánh, ngã sưng đau, phong thấp và khí thống. Liều dùng hàng ngày là 15g – 30g dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc bột. Tuy nhiên, những người có tình trạng âm hư hỏa vượng nên tránh sử dụng cây này.
Caption: Cây cửu lý hương
Nguồn: https://readyq.vn
Danh mục: Dinh dưỡng
