Khoang miệng: Cấu tạo và các bộ phận quan trọng

Khoang miệng là một bộ phận quan trọng trên khuôn mặt, đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Nhưng bạn đã biết khoang miệng gồm những bộ phận nào không? Hãy cùng tìm hiểu!

Môi

Môi là bộ phận đầu tiên chúng ta nghĩ đến khi nhắc đến khoang miệng. Bên ngoài, môi được bao phủ bởi da và bên trong là lớp mô niêm mạc. Môi hình thành từ các sợi cơ linh hoạt, mô tuyến và dây thần kinh. Qua khảo sát, ta thấy môi trên và môi dưới được nối với nhau bởi hai bên góc miệng. Tại đây, một nếp gấp mỏng được gọi là khóe miệng (khóe mép) thường hiện rõ khi chúng ta cười. Vành môi là không gian dịch chuyển giữa phần da bên ngoài và lớp niêm mạc miệng. Ở trung tâm của vành môi trên, ta có một phần lồi lên được gọi là củ môi. Từ củ môi, có một rãnh nhỏ và rộng kéo dài từ vành môi đến phần dưới của mũi, được gọi là nhân trung. Ở vị trí trung tâm của vành môi dưới, ta có một rãnh nhỏ và mờ được gọi là rãnh môi cằm.

Bạn đang xem: Khoang miệng: Cấu tạo và các bộ phận quan trọng

<img src="https://nhakhoatamducsmile.com/data/upload/khoang-mieng-cau-tao-va-cac-bo-phan-quan-trong-2.jpg" alt="khoang miệng gồm những bộ phận nào" />

Môi đóng vai trò không chỉ làm đẹp cho gương mặt mà còn giúp chúng ta nói, ăn, và thực hiện các hoạt động hằng ngày.

Má

Má là bộ phận tiếp theo trong khoang miệng. Vùng má được bao phủ bên ngoài là lớp da mỏng, bên trong là niêm mạc má. Vùng niêm mạc má từ bên trong khoang miệng nhìn ra có bề mặt mịn, màu hồng nhạt. Vùng niêm mạc má phía trước tiếp nối với phần niêm mạc môi, phía sau tiếp nối với vùng xương hàm, tạo thành đáy hành lang miệng. Đây cũng là nơi giao nhau với cuống họng.

<img src="https://nhakhoatamducsmile.com/data/upload/khoang-mieng-cau-tao-va-cac-bo-phan-quan-trong-3.jpg" alt="khoang miệng gồm những bộ phận nào" />

Cùng với môi, má giúp tạo nên hình dáng của khuôn mặt và có vai trò quan trọng trong quá trình nhai và tiêu hóa thức ăn.

Đáy hành lang

Đáy hành lang nằm giữa hàm răng trên và hàm răng dưới, là nếp gấp của niêm mạc miệng tiếp giáp với vùng niêm mạc giữa xương ổ răng và môi. Nếp gấp này khá mỏng và có hình dạng giống lưỡi liềm, thường được gọi là thắng môi. Thắng môi phía trên dày và to hơn so với thắng môi phía dưới.

Hai bên của răng nanh cũng xuất hiện các nếp gấp tương tự được gọi là thắng bên. Thắng bên ở hàm dưới dày và to hơn so với thắng bên ở hàm trên.

<img src="https://nhakhoatamducsmile.com/data/upload/khoang-mieng-cau-tao-va-cac-bo-phan-quan-trong-4.jpg" alt="khoang miệng gồm những bộ phận nào" />

Đáy hành lang chủ yếu có tác dụng giữ thức ăn trong quá trình nhai và nuốt chứ không có vai trò lớn trong quá trình tiêu hóa thức ăn.

Vòm miệng

Vòm miệng, hay còn được gọi là khẩu cái, có hình dạng như một vòm cung. Vòm miệng bao phủ bởi một lớp niêm mạc và được chia thành hai phần chính.

Phần cứng của vòm miệng

Phần cứng của khẩu cái là một tấm ngang được tạo thành từ xương có độ dày lớn, màu hồng nhạt. Phía sau của hai chiếc răng cửa giữa, có một đốt thịt nhô lên được gọi là gai cửa (hay gai khẩu). Từ gai cửa, có một nếp gấp niêm mạc hẹp và thấp chạy dọc ra phía sau được gọi là đường đan giữa khẩu cái. Khi quan sát kỹ, ta thấy niêm mạc khẩu cái có các lỗ nhỏ giống như bọt nước. Đó chính là các lỗ tạo ra để các ống dẫn nước bọt của khẩu cái đưa nước bọt vào trong khoang miệng.

Phần mềm của vòm miệng hay màng khẩu cái

Niêm mạc khẩu cái mềm có cấu trúc mỏng và mịn, màu đỏ đậm, nằm tiếp giáp với vòm cứng. Bờ tự do của niêm mạc giữa khẩu cái tạo thành hình dạng giống lưỡi gà và hai bên chẻ đôi tạo nên hai trụ hầu. Trụ phía trước được gọi là cung khẩu lưỡi và trụ phía sau được gọi là cung khẩu hầu. Giữa hai trụ có một mốc hình tam giác chứa hạch hạnh nhân. Khu vực giữa màng hầu và hai trụ hầu hình thành một khe hẹp được gọi là eo hầu. Nhờ eo hầu này mà khoang miệng được nối thông với phần họng.

<img src="https://nhakhoatamducsmile.com/data/upload/khoang-mieng-cau-tao-va-cac-bo-phan-quan-trong-5.jpg" alt="vòm họng" />

Vòm miệng có vai trò chuyển hướng thức ăn từ khoang miệng vào cơ quan tiêu hóa và cung cấp âm thanh cho quá trình nói chuyện.

Răng, niêm mạc nướu và xương ổ

Răng

Xem thêm : HÓA CHẤT CƠ BẢN – CỐT LÕI ĐỂ PHÁT TRIỂN KINH TẾ

Răng là một trong những bộ phận quan trọng nhất trong khoang miệng. Mỗi răng được bảo vệ bên trong xương ổ răng và được gắn chặt bằng dây chằng nha chu. Cấu trúc của một chiếc răng từ trên xuống dưới được chia thành ba phần: phần trên (vành răng), cổ răng và phần dưới (chân răng). Chi tiết cấu trúc của mỗi chiếc răng bao gồm ba lớp riêng biệt: men răng, ngà răng và tủy răng. Trong suốt cuộc đời, mỗi người sẽ có hai lần mọc răng: lần đầu là khi mọc răng sữa và lần cuối là khi mọc răng trưởng thành vĩnh viễn. Hệ răng sữa hoàn chỉnh có 20 chiếc răng, phân bố đều ở cả hai hàm trên và dưới. Bao gồm 8 chiếc răng cửa, 4 chiếc răng nanh và 8 chiếc răng hàm. Số lượng răng vĩnh viễn ở người trưởng thành tính cả răng khôn là 32 chiếc răng và cũng được chia đều ở cả hai hàm. Bao gồm 8 chiếc răng cửa, 4 chiếc răng nanh, 8 chiếc răng tiền hàm và 12 chiếc răng hàm.

<img src="https://nhakhoatamducsmile.com/data/upload/khoang-mieng-cau-tao-va-cac-bo-phan-quan-trong-6.jpg" alt="khoang miệng gồm những bộ phận nào" />

Răng có vai trò quan trọng trong việc nhai và nghiền thức ăn, đồng thời giúp cung cấp âm thanh khi nói chuyện.

Nướu

Nướu là một phần của niêm mạc miệng, bao phủ xương ổ răng và bao xung quanh cổ răng. Nướu gồm hai vùng: vùng ngoài (nướu viền) và vùng trong (nướu dính).

Niêm mạc xương ổ răng

Niêm mạc xương ổ răng khá mỏng, mịn và có màu đỏ sậm. Niêm mạc này ôm sát theo các lõi chân răng trên bề mặt xương ổ răng.

<img src="https://nhakhoatamducsmile.com/data/upload/khoang-mieng-cau-tao-va-cac-bo-phan-quan-trong-7.jpg" alt="xương ổ răng" />

Lưỡi

Lưỡi là một khối cơ linh hoạt màu hồng nhạt, được bao phủ bởi một lớp niêm mạc có bề mặt sần sùi. Bề mặt trên của lưỡi được ngăn cách bởi một hàng gai vị giác gồm 8 đến 9 gai hình chữ V, hướng vào phía trong. Bên trước lưng lưỡi có 3 gai vị giác, bao gồm: gai chỉ, gai nấm, và gai lá. Niêm mạc của lưỡi chứa nhiều lympho (hay amidan lưỡi). Mặt dưới của lưỡi được bao phủ bởi một lớp niêm mạc mỏng.

<img src="https://nhakhoatamducsmile.com/data/upload/khoang-mieng-cau-tao-va-cac-bo-phan-quan-trong-8.jpg" alt="lưỡi" />

Lưỡi có vai trò quan trọng trong việc nói chuyện, nhai và nuốt thức ăn.

Tuyến nước bọt

Khoang miệng sản xuất từ 0,5 – 1,5 lít nước bọt mỗi ngày. Nước bọt chứa các enzym quan trọng trong quá trình tiêu hóa thức ăn, giúp giữ ẩm khoang miệng và tạo điều kiện nuốt thức ăn dễ dàng hơn. Tuyến nước bọt được phân loại thành tuyến dưới lưỡi, tuyến dưới hàm và tuyến mang tai.

Tuyến dưới lưỡi

Tuyến dưới lưỡi là tuyến nhỏ nhất, nằm dưới lưỡi. Các ống dẫn dưới lưỡi ngắn hơn và kết thúc trong khoang miệng.

Tuyến dưới hàm

Tuyến dưới hàm nằm trong khu vực tam giác dưới hàm. Đây là tuyến nước bọt hỗn hợp, các ống tiết dưới hàm được gọi là ống Wharton.

Tuyến mang tai

Tuyến mang tai là tuyến lớn nhất, nằm giữa xương hàm dưới và cơ ức-đòn-chũm. Các ống tiết nước bọt ở tuyến mang tai được gọi là ống Stenon. Chúng nằm bên ngoài của cơ cắn, giữ vai trò đổ nước bọt vào miệng. Vị trí tiết nước bọt tương ứng với vị trí răng số 6,7 của hàm răng trên.

<img src="https://nhakhoatamducsmile.com/data/upload/khoang-mieng-cau-tao-va-cac-bo-phan-quan-trong-9.jpg" alt="vị trí tuyến nước bọt và hạch bạch huyết" />

Hệ thống hạch bạch huyết

Phần hầu họng được xem là nơi vi khuẩn dễ tấn công và xâm nhập sâu vào cơ thể nhất. Bao quanh phần hầu họng là các mô bạch huyết tạo thành vòng Amidan Waldeyer. Amidan có vai trò nhận diện vi khuẩn có hại và loại bỏ chúng, đồng thời ngăn ngừa nguy cơ vi khuẩn tấn công các cơ quan bên trong cơ thể. Vòng Amidan Waldeyer bao gồm amidan khẩu cái, amidan lưỡi, amidan quanh lỗ miệng, và amidan họng.

<img src="https://nhakhoatamducsmile.com/data/upload/khoang-mieng-cau-tao-va-cac-bo-phan-quan-trong-10.jpg" alt="khoang miệng gồm những bộ phận nào" />

Cách chăm sóc và vệ sinh khoang miệng hợp lý

Để tránh mắc các bệnh về răng miệng, chúng ta cần chăm sóc và vệ sinh khoang miệng thường xuyên. Dưới đây là một số phương pháp chăm sóc khoang miệng hiệu quả:

1. Xây dựng thói quen đánh răng mỗi ngày ít nhất 2 lần

Xem thêm : Cá Huyết Anh Vũ – Loại Cá Cảnh Sặc Sỡ Với Màu Đỏ Tươi Sáng

Đánh răng đúng cách hai lần mỗi ngày là điều quan trọng nhất trong việc chăm sóc răng miệng. Đánh răng vào buổi sáng sau khi thức dậy và buổi tối trước khi đi ngủ giúp loại bỏ mảng bám và vi khuẩn tích tụ trên bề mặt răng, giảm nguy cơ sâu răng và viêm nhiễm nướu.

2. Đánh răng đúng cách

Đánh răng đúng cách giúp tránh các tổn thương gây ra cho răng và nướu trong quá trình vệ sinh răng miệng. Cách đánh răng chuẩn giúp loại bỏ hơn 90% mảng bám tích tụ trên răng, hạn chế sự phát triển của vi khuẩn.

3. Chú trọng vệ sinh lưỡi

Không chỉ khiến hơi thở không thơm mà mảng bám còn có thể tích tụ trên lưỡi. Do đó, vệ sinh lưỡi từ trong ra ngoài bằng bàn chải hoặc dụng cụ chuyên dụng để loại bỏ mảng bám trên lưỡi.

4. Sử dụng kem đánh răng có fluoride

Kem đánh răng có chứa fluoride có khả năng chống lại vi khuẩn gây sâu răng và giúp tăng độ bền của răng. Hãy sử dụng kem đánh răng có chứa fluoride để bảo vệ răng miệng.

<img src="https://nhakhoatamducsmile.com/data/upload/khoang-mieng-cau-tao-va-cac-bo-phan-quan-trong-10.jpg" alt="khoang miệng gồm những bộ phận nào" />

5. Sử dụng chỉ nha khoa hoặc tăm nước để loại bỏ mảng bám

Sử dụng chỉ nha khoa hoặc tăm nước sau mỗi bữa ăn giúp loại bỏ các mảnh thức ăn nhỏ không gây tổn thương cho nướu và làm sạch kẽ răng hoàn toàn, tránh gây viêm nhiễm cho nướu.

6. Súc miệng ngay sau khi ăn

Súc miệng sau khi ăn giúp ngăn ngừa sâu răng và các bệnh về nướu. Nước súc miệng còn giúp làm sạch các vùng khó tiếp cận trong khoang miệng.

7. Sử dụng dụng cụ bảo vệ răng khi cần và hạn chế hút thuốc lá

Khi tham gia các hoạt động mạnh như đấu võ, đô vật,… hãy mang dụng cụ bảo vệ hàm răng. Bên cạnh đó, hạn chế hút thuốc lá để tránh tổn hại răng, nướu và giảm nguy cơ ung thư vòm miệng.

8. Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh

Xây dựng chế độ ăn cân bằng bao gồm hạt, ngũ cốc nguyên cám, trái cây, rau củ và các sản phẩm từ sữa để cung cấp đủ dưỡng chất. Hạn chế ăn đồ ngọt và các thực phẩm giàu axit như nước uống có gas, bánh, kẹo ngọt… Bổ sung đủ lượng nước mỗi ngày giúp các hoạt động sinh lý bên trong cơ thể diễn ra thuận lợi.

9. Khám nha khoa định kỳ ít nhất 2 lần mỗi năm

Hãy xây dựng thói quen khám nha khoa định kỳ 6 tháng 1 lần. Khám nha khoa giúp phát hiện sớm các bệnh về khoang miệng, mòn răng, viêm nhiễm nướu… hay các bệnh lý về răng miệng khác.

Chúng ta hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cấu tạo khoang miệng và các bộ phận quan trọng của nó. Nếu bạn đang gặp các vấn đề về răng miệng như sâu răng, mất răng, viêm nướu hay tụt lợi, hãy liên hệ với Tâm Đức Smile để được tư vấn miễn phí.

• Hotline tư vấn: 19008040 – 0329851079 (có sử dụng Zalo/Viber).
• Đăng ký nhận tư vấn miễn phí

Nguồn: Nha khoa Tâm Đức Smile

Nguồn: https://readyq.vn
Danh mục: Sức khỏe